Boşanmadan Sonra Soyadı Değişikliği

Boşanma, birçok çift için zorlu bir süreç olabilir ve Bu kararlardan biri de boşanma sonrası soyadı değişikliği olacaktır. Soyadı, bireyin kimliğini ve toplumsal bağlarını simgeler. Bu makalede, boşanma sonrası soyadı değişikliği konusunu hukuki, toplumsal bir perspektiflerden ele alacağız. Birçok ülkede, kadınlar evlilikleri sırasında eşlerinin soyadını alırlar ve boşanma durumunda soyadlarını değiştirmek için başvuru yapmak durumunda kalacaklardır.

Boşanmadan Sonra Soyadı Değişikliği

Türk Medeni Kanunu Madde 187- ‘’Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir.’’ Şeklinde açık bir kanun maddesi bulunmaktadır.
Anayasa Mahkemesi’nin 22/2/2023 Tarihli ve E.: 2022/155, K.: 2023/38 Sayılı Kararı ile bu maddenin birinci cümlesi iptal edilmiştir. Bu Kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştır. 14 Anayasa Mahkemesi’nin 22/2/2023 Tarihli ve E.: 2022/155, K.: 2023/38 Sayılı Kararı ile bu maddenin ikinci cümlesi iptal edilmiştir. Bu Kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştır.

Kadının kendi isteğiyle soyadını kullanmak istemesi durumunda evlenme memuruna veya evlendikten sonra nüfus müdürlüğüne vereceği bir dilekçeyle başvurması halinde kadın, eşinin soyadının öncesinde olmak üzere kendi soyadını kullanmasına imkan tanınmaktadır. Eğer taraflar bu haktan faydalanmak için herhangi bir işlem yapmazlarsa kadın artık sadece erkeğin soyadını kullanmak durumunda kalacaktır.

Boşanma davasının sonuçlanmasından sonra ki soru olan Boşanmadan Sonra Soyadı Değişikliği
İle tarafımıza çokça soru gelmektedir. Bu hususta Türk Medeni Kanun Madde 173- ‘’Boşanma hâlinde kadın, evlenme ile kazandığı kişisel durumunu korur; ancak, evlenmeden önceki soyadını yeniden alır. Eğer kadın evlenmeden önce dul idiyse hâkimden bekârlık soyadını taşımasına izin verilmesini isteyebilir. Kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğu ve bunun kocaya bir zarar vermeyeceği ispatlanırsa, istemi üzerine hâkim, kocasının soyadını taşımasına izin verir. Koca, koşulların değişmesi hâlinde bu iznin kaldırılmasını isteyebilir.’’

Boşanmanın gerçekleşmesinden sonra hakim neden bu boşanma kararını verdiğini gerekçesiyle yazarak taraflara tebliğ edecektir. Gerekçeli kararın taraflara tebliğinin akabinde taraflara söz konusu mahkeme kararına itiraz etmek isterlerse iki haftalık hak düşürücü süre verecektir. Taraflar itiraz etmeden mahkeme kararını kesinleştirirlerse boşanma kararı da kesinleşmiş olacaktır.

İlginizi çekebilir; Boşanma çocuğun velayeti

Boşandıktan sonra kimlik değişimi ne zaman değişir?

Boşanmadan sonra soyadı değişikliği soruları kafa karıştırıcı olabilir. Boşanan eşler genelde mahkemede boşandınız kelimesini duyunca tüm boşanma sürecinin bittiğini bir gün sonra nüfustan yeni kimliklerini alabileceklerini düşünürler. Ancak kanunlarımız gereği birtakım iş ve işlemler bitmeden bu mümkün değildir.

Boşanma davasının gerçekleşmesiyle ve bu davanın kesinleşmesiyle birlikte kadının soyadı, soy kütüğü ve her iki tarafında medeni durumu değişecektir. Bu aşamada bu değişikliklerle birlikte kimlik kartlarının da yenilenmesi gerekir. Eğer boşanma davası kesinleştikten sonra bir işlem yapılmamış olsa dahi 1 yıllık süre içinde kadın eski eşin soyadını kullanmayı talep edebilir.

Bu işlemlerin yapılabilmesi için gerekli süre boşanma davasının sonuçlanması ve kesinleşmesine müteakip yapılacaktır. Bu işlemler mahkemelerinde iş yoğunluğuna göre değişmekle birlikte ortalama 30 gün kadar sürmektedir. Bu süreler geçtikten sonra ilgili nüfus müdürlüğü yada yurt dışı konsolosluğa başvuru yapılabilir. Yeni nüfus cüzdanı aynı gün verilebilir.

Bu konuyu birkaç maddede özetleyecek olursak;
-Kadının soyadı değişikliği ve kimlik değişikliği yapması gerekir.
-Erkeğin ise sadece kimlik değişikliği yapması gerekir.
-Erkek ve kadın birbirlerinin yasal mirasçılık sıfatını kaybederler.

• Kadın veya erkeğin boşanma davası kesinleştikten sonra aldığı malvarlığına diğeri ortak olamaz.
• Boşanma davasından sonra erkek ve kadının kütük bilgileri farklı olur.

Boşanma kararı çıktıktan sonra nüfusa ne zaman geçer?

Boşanma davası bir evliliğin yasal olarak sona erdiği anlamına gelmektedir. Boşanmadan Sonra Soyadı Değişikliği için Boşanma kararının taraflara tebliğ edilmesi ve sonrada iki haftalık yasal itiraz süresinin dolmasıyla kesinleşme işlemi tamamlanmış sayılır. Bu bir hak düşürücü süredir. Karar kesinleştikten sonra aile mahkemesi resen yani kendiliğinden ilgili nüfus müdürlüğüne müzekkere yazarak boşanma sonrası nüfus kaydındaki değişikliği bildirecektir. Boşanan eşler için her iki tarafın medeni hali evli iken bekar olarak yazacaktır. Kadının soyadı evlenmeden önceki soyadı olan kızlık soyadı ile değişecektir. Ve bu değişimden sonra da kütüğe bu şekilde işlenecektir. Bu süre gerekçeli kararın yazılması, itiraz olmazsa kesinleşmesi ve nüfus müdürlüğüne yazılması toplamda 40-50 gün arası sürecektir.

Nüfus müdürlüğüne kesinleşmiş boşanma kararı ve diğer evraklar sistem üzerinden gitmektedir. Buda sürecin çok daha kısa sürede sonuçlanmasını sağlamaktadır.
Boşandıktan sonra kimlik değişimi ne zaman değişir sorusu uygulamada merak edilen konulardan birisidir.
Boşanma davasının açılmasından sonlanmasına kadar ki tüm süreçler önem taşımaktadır. Bu sebeple hem hak kaybına uğramamanız hem de işleyişin daha kısa sürede sonuçlanması için uzman bir boşanma avukatı ile birlikte çalışmanız daha doğru olacaktır.

Sıkça Sorulan Sorular