Şartlı Tahliye, cezaevinden erken serbest bırakılma sürecine ilişkin bir hukuki kavramdır. Bu süreç, mahkumların cezaevinden belirli koşullar altında erken tahliye edilmesini sağlar. Genellikle, mahkumların belirli bir süre hapis cezasını çektikten sonra, belirli koşulları yerine getirmeleri durumunda serbest bırakılmalarını sağlayan bir mekanizmadır.
Şartlı tahliye, mahkumun iyi davranışlarını göstermesine, rehabilite olmasına ve topluma yeniden entegrasyonuna olanak tanır. Ancak, bu süreç her mahkum için geçerli değildir ve belirli kriterler ve koşullar gerektirir. Bu koşullar genellikle mahkumun suç işlememe, belirli bir eğitim veya mesleki programı tamamlama, topluma faydalı olma veya belirli bir süre boyunca belirli bir yerde ikamet etme gibi hedeflere ulaşmasını içerir.
Şartlı Tahliye Nedir
Diğer bir ismi de koşullu salıverme olan bu kurum, bir hükümlünün cezasının bir kısmını cezaevinde geçirdikten sonra bazı şartların varlığı halinde erken tahliye edilmesini sağlayan bir süreçtir.
Koşullu salıverme de hükümlünün cezaevinden çıkmasına izin verirken aynı zamanda da bazı şartları da yerine getirmesi istenir. Fakat şartları taşımayan hükümlüler mahkum oldukları cezaevinden cezanın tamamını ceza infaz kurumlarında infaz etmek durumunda kalacaklardır. Bu sebeple yasada belirtilen jantlara taşıyan hükümlü şartlı tahliye olmak istediğini talep etmesi halinde şartlı tahliye edilmesine karar verilebilir.
Koşullu Salıverilme
Madde 107- (1) Koşullu salıverilmeden yararlanabilmek için mahkûmun kurumdaki infaz süresini iyi hâlli olarak geçirmesi gerekir.
(2) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar otuz yılını, müebbet hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar yirmidört yılını, diğer süreli hapis cezalarına mahkûm edilmiş olanlar cezalarının yarısını infaz kurumunda çektikleri takdirde, koşullu salıverilmeden yararlanabilirler.
Şartlı Tahliye Nasıl Bozulur
Şartlı Tahliye Nedir ve Şartlı Tahliye Nasıl Bozulur soruları cezaevindeki müvekkillerimizce sıkça sorulmaktadır. Şartta tahliye nasıl bozulur sorusuna gelecek olursak, koşullu olarak salıverilen hükümlünün denetim süresi içerisinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı olarak bir suça karışması veya kendisine cezaevinde yüklenen yükümlülüklere falan sakinlerince uyarılmasına rağmen uymamakta da ısrar etmesi koşullu salıverilme yani şartlı tahliyeyi bozacaktır.
Hükümlü olan kişi şartlı tahliye ile çıktıktan sonra kendisini yüklenen yükümlülüklere uymaması halinde tekrardan ceza infaz kurumuna geri gönderilerek kalan cezasını cezaevinde çekmek durumunda kalacaktır.
Bazı suçtan hüküm giyen hükümlüler söz konusu şartları taşısa daha iyi şartlı tahliyeden faydalanamayacaklardır.
İkinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanması durumunda, hükümlü koşullu salıverilmez (5275 m.108/3),
4771 sayılı Kanun gereği idam cezası hapis cezasına çevrilen hükümlüler şartlı tahliye hükümlerinden yararlanamaz.
5237 sayılı Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap, Dördüncü Kısım, “Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar” başlıklı Dördüncü Bölüm, “Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar” başlıklı Beşinci Bölüm, “Milli Savunmaya Karşı Suçlar” başlıklı Altıncı Bölüm altında yer alan suçlardan birinin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi dolayısıyla “ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûmiyet” hâlinde, koşullu salıverilme hükümleri uygulanmaz (5275 m.107/16).
Ek cümleler:14/4/2020-7242/48 md.) Ancak, Türk Ceza Kanununun;[51]
a) Kasten öldürme suçlarından (madde 81, 82 ve 83) süreli hapis cezasına mahkûm olanlar,
b) Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçundan (madde 87, fıkra iki, bent d) süreli hapis cezasına mahkûm olanlar,
c) İşkence suçundan (madde 94 ve 95) ve eziyet suçundan (madde 96) süreli hapis cezasına mahkûm olanlar,
d) Cinsel saldırı (madde 102, ikinci fıkra hariç), reşit olmayanla cinsel ilişki (madde 104, ikinci ve üçüncü fıkra hariç) ve cinsel taciz (madde 105) suçlarından süreli hapis cezasına mahkûm olanlar,
e) Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan (madde 102, 103, 104 ve 105) hapis cezasına mahkûm olan çocuklar,
f) Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlardan (madde 132, 133, 134, 135, 136, 137 ve 138) süreli hapis cezasına mahkûm olanlar,
g) Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçundan (madde 188) hapis cezasına mahkûm olan çocuklar,
h) Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçlarından (madde 326 ilâ 339) süreli hapis cezasına mahkûm olanlar,
cezalarının üçte ikisini infaz kurumunda çektikleri takdirde, koşullu salıverilmeden yararlanabilirler. Ayrıca, suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan mahkûm olan çocuklar ile 1/1/1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu kapsamına giren suçlardan mahkûm olanlar hakkında koşullu salıverilme oranı üçte iki olarak uygulanır.
(3) Koşullu salıverilme için infaz kurumunda geçirilmesi gereken süre;
a) Birden fazla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına veya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde otuzaltı,
b) Birden fazla müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde otuz,
c) Bir ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla otuzaltı,
d) Bir müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla otuz,
e) Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla yirmisekiz,
Yıldır.
(4) Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçtan dolayı mahkûmiyet hâlinde; ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar otuzaltı yılını, müebbet hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar otuz yılını, süreli hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar cezalarının üçte ikisini infaz kurumunda çektikleri takdirde, koşullu salıverilmeden yararlanabilirler. (Ek cümle:14/4/2020-7242/48 md.) Koşullu salıverilme oranı üçte ikiden fazla olan suçlar bakımından ise tabi oldukları koşullu salıverilme oranı uygulanır. Ancak, bu süreler;[52]
a) Birden fazla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına veya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde kırk,
b) Birden fazla müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde otuzdört,
c) Bir ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla kırk,
d) Bir müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla otuzdört,
e) Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla otuziki,
Yıldır. (Ek cümle:22/7/2010 – 6008/9 md.) Bu fıkra hükümleri çocuklar hakkında uygulanmaz.
(5) Koşullu salıverilme süresinin hesaplanmasında, hükümlünün onbeş yaşını dolduruncaya kadar infaz kurumunda geçirdiği bir gün, iki gün olarak dikkate alınır.[53]
(6) Koşullu salıverilen hükümlünün tâbi tutulacağı denetim süresi, yukarıdaki fıkralara göre infaz kurumunda geçirilmesi gereken süre kadardır. Ancak süreli hapislerde hakederek tahliye tarihini geçemez.[54]
(7) Hükümlü, denetim süresinde, infaz kurumunda öğrendiği meslek veya sanatı icra etmek üzere, bir kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında, ücret karşılığında çalıştırılabilir.
(8) Onsekiz yaşından küçük olan hükümlüler, denetim süresinde eğitimlerine, gerektiğinde barınma imkânı da bulunan bir kurumda devam ederler.
(9) İnfaz hâkimi, denetim süresinde hükümlüye rehberlik edecek bir uzman kişiyi görevlendirebilir. Bu kişi, kötü alışkanlıklar edinebileceği çevrelerden uzak kalması ve sorumluluk bilinciyle iyi bir hayat sürmesini temin hususunda hükümlüye öğütte bulunur; eğitim gördüğü kurum yetkilileri veya yanında çalıştığı kişilerle görüşerek, istişarelerde bulunur; hükümlünün davranışları, sosyal uyumu ve sorumluluk bilincindeki gelişme hakkında üçer aylık sürelerle rapor düzenleyerek infaz hâkimine verir. (Ek cümleler:14/4/2020-7242/48 md.) İnfaz hâkimi ayrıca, iki yılı geçmemek üzere denetim süresi içinde hükümlünün denetimli serbestlik müdürlüğünce belirlenecek yükümlülüklere tabi tutulmasına karar verebilir. Bu karar gereğince denetimli serbestlik müdürlüğü, risk ve ihtiyaçlarını dikkate alarak hükümlüyü;[55]
a) Belirli bir bölgede denetim ve gözetim altında bulundurma,
b) Belirlenen yer veya bölgelere gitmeme,
c) Belirlenen programlara katılma,
yükümlülüklerinden bir veya birden fazlasına tabi tutar. Denetimli serbestlik müdürlüğü hükümlünün risk ve ihtiyaçlarını dikkate alarak yükümlülükleri değiştirebilir.
(10) İnfaz hâkimi, koşullu salıverilen hükümlünün kişiliğini ve topluma uyumdaki başarısını göz önünde bulundurarak; denetim süresinin, denetimli serbestlik tedbiri uygulanmadan veya herhangi bir yükümlülük belirlemeden geçirilmesine karar verebileceği gibi, denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasını veya belirlenen yükümlülükleri denetim süresi içinde kaldırabilir.[56]
(11) (Değişik:14/4/2020-7242/48 md.) Hükümlünün koşullu salıverilmesi hakkında ceza infaz kurumu idaresi tarafından hazırlanan gerekçeli rapor, infaz işlemlerinin yapıldığı yer infaz hâkimliğine verilir. İnfaz hâkimi, bu raporu uygun bulursa hükümlünün koşullu salıverilmesine dosya üzerinden karar verir; raporu uygun bulmadığı takdirde gerekçesini kararında gösterir. Bu kararlara karşı itiraz yoluna gidilebilir.
(12) Koşullu salıverilen hükümlünün, denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, infaz hâkiminin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi hâlinde koşullu salıverilme kararı geri alınır.[57]
(13) Koşullu salıverilme kararının geri alınması hâlinde hükümlünün;[58]
a) Sonraki suçu işlediği tarihten itibaren başlamak ve hak ederek tahliye tarihini geçmemek koşuluyla sonraki işlediği her bir suç için verilen hapis cezasının iki katı sürenin,
b) (Değişik: 25/5/2005-5351/8 md.) Yükümlülüklerine aykırı davranması hâlinde, bu yükümlülüklere uymama tarihi ile hak ederek salıverilme tarihi arasındaki süreyi geçmemek koşuluyla ihlalin niteliğine göre takdir edilecek bir sürenin,
Ceza infaz kurumunda aynen çektirilmesine karar verilir. Koşullu salıverilme kararının geri alınmasından sonra aynı hükmün infazı ile ilgili bir daha koşullu salıverilme kararı verilmez.
(14) Denetim süresi yükümlülüklere uygun ve iyi hâlli olarak geçirildiği takdirde, ceza infaz edilmiş sayılır.
(15) (Değişik: 20/7/2017-7035/25 md.) Hükümlü, geri kalan süre içinde işlediği kasıtlı bir suçtan dolayı hapis cezasına mahkûm edilirse ya da bağlı tutulduğu yükümlülükleri yerine getirmezse hükmü veren ilk derece mahkemesinin bulunduğu yer infaz hâkimliği, cezaların toplandığı hâller ile hükmün bölge adliye mahkemesi veya Yargıtay tarafından verilmiş olması hâlinde ise 101 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenen infaz hâkimliği tarafından koşullu salıverilme kararının geri alınmasına dosya üzerinden karar verilir. Bu kararlara karşı itiraz yolu açıktır.[59]
(16) 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap, Dördüncü Kısım, “Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar” başlıklı Dördüncü Bölüm, “Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine
Karşı Suçlar” başlıklı Beşinci Bölüm, “Milli Savunmaya Karşı Suçlar” başlıklı Altıncı Bölüm altında yer alan suçlardan birinin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi dolayısıyla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde, koşullu salıverilme hükümleri uygulanmaz.
Detaylı Bilgi Almak İçin; Adana Ceza Avukatı
Şartlı Tahliye Nedir?
Şartlı tahliye müessesesinden faydalanmak isteyen hükümlü kanunda düzenlenen şartların varlığı halinde bu kanundan faydalanacaktır. Hapis cezasının infazı aşamasında bazı şartlar taşımayan hükümlüler şartla tahliye kurumundan faydalanması mümkün değildir. Şartlı tahliye kurumundan faydalanmak için aranan şartlar, hükümlü hakkında hapis cezasının belirli bir bölümünü cezaevinde infaz etmiş olmalıdır, hükümlü cezaevinde iyi halli olmalıdır, hükümlü hakkında şartlı tahliye yönünde mahkemenin verdiği bir karar bulunmalıdır.
Şartlı Tahliyenin Geri Alınması
Hükümlü olan kişi koşullu salıverilme kararı verildikten sonra koşullu salıverilme tarihinden sonra belirli bir süre denetim altında tutulmaktadır. Şartta tarihi olan kişi denetim süresi içerisinde suç işler veya yükümlülüklere uymaz ise koşullu salıverilmesi geri alınması gerekir.
Şartlı Tahliye Süresi
Şartlı tahliye süreci genellikle bir mahkumun davranışları ve rehabilitasyon çabaları üzerine yapılan değerlendirmelere dayanır. Mahkumlar, cezaevi personeli, psikologlar, sosyal hizmet uzmanları ve mahkeme yetkilileri gibi çeşitli kişilerin gözlem ve değerlendirmelerine tabi tutulabilirler. Bu kişiler, mahkumun şartlı tahliye için uygun olup olmadığına karar verirken, mahkumun suç türü, ceza süresi, cezaevindeki davranışları ve rehabilitasyon çabaları gibi faktörleri dikkate alırlar.
Şartlı tahliye, mahkumların topluma yeniden kazandırılmasını ve tekrar suç işlemelerini önlemeyi amaçlar. Ancak, bu süreç sadece mahkumun suçsuz olduğuna inanıldığında değil, aynı zamanda topluma güvenli bir şekilde geri dönebileceğine inanıldığında uygulanır. Bu nedenle, şartlı tahliye kararları titizlikle değerlendirilir ve dikkatle uygulanır. Ayrıca, mahkumlar serbest bırakıldıktan sonra belirli koşullara uymak zorundadır; aksi takdirde, şartlı tahliye iptal edilebilir ve mahkum yeniden cezaevine gönderilebilir.
Sonuç olarak, şartlı tahliye, cezaevinden erken serbest bırakılma sürecini belirleyen ve mahkumların topluma uyum sağlamasına ve suçsuz bir yaşam sürmesine olanak tanıyan önemli bir hukuki kavramdır. Bu süreç, toplum güvenliği ile mahkumların rehabilite edilmesi ve yeniden entegrasyonu arasında bir denge sağlar.
Şartlı Tahliye Hesaplama
Şartlı Tahliye Nedir veya Şartlı Tahliye Hesaplama nasıl yapılır soruları sık sık karşımıza çıkmaktadır. Şartlı tahliye hesaplama yaparsa hesaplama çok detaylı ve hükümlünün mevcut durumundan durumuna göre değişiklik gösteren bir durumdur. O yüzden bu akşama da bu konuda net bir bilgi vermek doğru olmaz.
Şartlı Tahliye Taahhütnamesi Örneği
Sonuç olarak, şartlı tahliye, cezaevinden erken serbest bırakılma sürecini belirleyen ve mahkumların topluma uyum sağlamasına ve suçsuz bir yaşam sürmesine olanak tanıyan önemli bir hukuki kavramdır. Bu süreç, toplum güvenliği ile mahkumların rehabilite edilmesi ve yeniden entegrasyonu arasında bir denge sağlar.
