Evrakta sahtecilik suçu, Türk Ceza Kanunu (TCK) 204. maddesinde düzenlenen bir suçtur. Bu suç, resmi veya özel belgelerde sahtecilik yaparak hukuki veya fiili bir durum üzerinde etkili olmayı amaçlayan kişilerin eylemlerini kapsar. Evrakta sahtecilik suçu iki ana başlık altında incelenebilir: resmi belgede sahtecilik ve özel belgede sahtecilik.
Evrakta Sahtecilik Suçu
Resmi bir belgede sahtecilik suçu kamu güvenine karşı suçlar başlığı altında düzenlenmiştir. Bu suçu diğer evrak suçlarından ayıran en önemli özellik ise sahtecilik konusunda evrakın yetkili bir memur tarafından da düzenlenebilir olmasıdır.
Evrakta Sahtecilik Suçu Cezası
Türk Ceza Kanunu’na (TCK) göre evrakta sahtecilik suçu, resmi veya özel belgelerde sahtecilik yapılması olarak iki ana kategoriye ayrılmakta olup, her birinin cezai yaptırımları farklılık göstermektedir.
Resmi Belgede Sahtecilik (TCK 204/1 ve 204/2)
TCK 204/1:
Fail: Herhangi bir kişi.
Belge: Resmi belge olmalıdır (kamu görevlileri tarafından görevi gereği düzenlenen belge).
Fiil: Sahte belge düzenlemek, belgenin içeriğini değiştirmek veya sahte belgeyi kullanmak.
Cezası: 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası.
TCK 204/2:
Fail: Kamu görevlisi.
Belge: Resmi belge.
Fiil: Kamu görevlisinin, görevi gereği düzenlediği belgede sahtecilik yapması.
Cezası: 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası.
Özel Belgede Sahtecilik (TCK 207)
TCK 207:
Fail: Herhangi bir kişi.
Belge: Özel belge (kişiler arasındaki özel hukuki ilişkilerde kullanılan belge).
Fiil: Sahte belge düzenlemek, belgenin içeriğini değiştirmek veya sahte belgeyi kullanmak.
Cezası: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası.
TCK’da Yer Alan Diğer İlgili Maddeler
TCK 206: Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan
Cezası: 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası.
TCK 208: Belgede sahtecilik suçunun hazırlık hareketleri.
Cezası: Suçun işlenmesine yönelik hazırlık hareketlerinde bulunan kişiye, işlenecek suçun cezasının üçte biri oranında ceza verilir.
TCK 209: Sahte belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek.
Cezası: 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası.
Ağırlaştırıcı Sebepler
Belirli durumlarda evrakta sahtecilik suçunun cezası artırılabilir. Örneğin:
Suçun bir örgüt tarafından işlenmesi.
Suçun kamu güvenini ciddi şekilde tehlikeye sokması.
Sahteciliğin, bir kamu görevlisi tarafından görevi kötüye kullanarak yapılması.
Yargılama ve Delillendirme
Evrakta sahtecilik suçu, mağdurun şikayeti üzerine veya kamu düzenini ilgilendiren hallerde re’sen soruşturulabilir. Suçun ispatı, delillerin toplanması ve değerlendirilmesi sürecinde titiz bir çalışma gerektirir.
Bu suçun hem mağdurları hem de şüphelileri açısından hukuki destek almak önemlidir, çünkü sürecin karmaşıklığı ve delillerin değerlendirilmesi uzmanlık gerektirir.
Evrakta sahtecilik suçunun cezaları, suçu işleyen kişinin konumuna ve belgenin niteliğine göre değişiklik gösterebilir. Özellikle resmi belgelerde sahtecilik suçu daha ağır cezalara tabidir. Ayrıca, suçun bir örgüt tarafından işlenmesi veya suçun kamu güvenini ciddi şekilde tehlikeye sokması gibi durumlarda ceza artırılabilir.
Detaylı Bilgi Almak İçin; Adana Ceza Avukatı
Evrakta Sahtecilik Suçu Kaç Yıl
Suçun türüne ve işleniş biçimine bağlı olarak cezaları farklılık gösterir. Aşağıda evrakta sahtecilik suçunun çeşitli türlerine göre öngörülen hapis cezaları belirtilmiştir. Resmi belgede sahtecilik suçu 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmaktadır. Kamu Görevlisinin Resmi Belgede Sahteciliği durumunda ise 3 yıldan 8 yıla hapis cezası ile cezalandırılmaktadır.
Evrakta Sahtecilik Suçu Tck
Türk Ceza Kanunu Resmi belgede sahtecilik başlığı Madde 204- (1) Bir resmi belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmi belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren veya sahte resmi belgeyi kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Görevi gereği düzenlemeye yetkili olduğu resmi bir belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren, gerçeğe aykırı olarak belge düzenleyen veya sahte resmi belgeyi kullanan kamu görevlisi üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (3) Resmi belgenin, kanun hükmü gereği sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli olan belge niteliğinde olması halinde, verilecek ceza yarısı oranında artırılır.
Evrakta Sahtecilik Suçunun Unsurları
Maddi Unsur
Evrakta sahtecilik suçunun maddi unsuru, failin hukuki anlamda geçerli olan bir belgenin üzerinde sahtecilik yapmasıdır. Bu kapsamda aşağıdaki unsurlar bulunur:
Belge: Suçun konusu bir belgedir. Belge, hukuki bir anlam taşıyan ve bir olay veya durumu ispatlamaya yarayan yazılı evraktır.
Resmi Belge: Kamu görevlileri tarafından düzenlenen ve kamu güvenine sahip belgedir.
Özel Belge: Kişiler arasında düzenlenen ve özel hukuki ilişkilerde kullanılan belgedir.
Sahtecilik Fiili: Sahtecilik, belgenin gerçeğe aykırı olarak düzenlenmesi, mevcut bir belgenin değiştirilmesi veya sahte bir belgenin kullanılması şeklinde olabilir.
Belgenin Düzenlenmesi: Gerçek olmayan bir belgenin oluşturulması.
Belgenin Değiştirilmesi: Mevcut bir belgenin içeriğinin değiştirilmesi.
Sahte Belgenin Kullanılması: Sahte olduğunun bilindiği bir belgenin kullanılması.
2. Manevi Unsur
Evrakta sahtecilik suçunun manevi unsuru, failin kastıdır. Yani fail, bilerek ve isteyerek sahtecilik yapmalıdır. Bu suç taksirle (dikkatsizlik veya tedbirsizlikle) işlenemez.
3. Hukuka Aykırılık Unsuru
Evrakta sahtecilik suçu, hukuka aykırı bir fiildir. Fiilin hukuka uygun sayılabileceği haller (örneğin meşru savunma, zorunluluk hali) bulunmamalıdır.
4. Suçun Özel Unsurları
Evrakta sahtecilik suçunun resmi belge ve özel belge açısından farklı unsurları vardır:
Resmi Belgede Sahtecilik (TCK 204)
Fail: Kamu görevlisi veya herhangi bir kişi olabilir.
Belge: Resmi belge olmalıdır.
Fiil: Resmi belgenin gerçeğe aykırı olarak düzenlenmesi, değiştirilmesi veya sahte resmi belgenin kullanılması.
Özel Belgede Sahtecilik (TCK 207)
Fail: Herhangi bir kişi olabilir.
Belge: Özel belge olmalıdır.
Fiil: Özel belgenin gerçeğe aykırı olarak düzenlenmesi, değiştirilmesi veya sahte özel belgenin kullanılması.
5. Netice Unsuru
Evrakta sahtecilik suçunda netice, belgenin sahte olduğunun anlaşılması ve bu nedenle hukuki veya fiili bir durumun etkilenmesidir. Suçun tamamlanması için belgenin sahte olarak kullanılması ve bu kullanımın bir etki doğurması gerekir.
6. Bağlantı Unsuru
Evrakta sahtecilik suçu, genellikle dolandırıcılık, görevi kötüye kullanma veya hileli iflas gibi diğer suçlarla bağlantılı olabilir. Bu durumda, zincirleme suç hükümleri de uygulanabilir.
Evrakta sahtecilik suçu, hem toplumsal güveni zedelediği hem de bireylerin hukuki güvenliğini tehlikeye soktuğu için ciddi bir suç olarak kabul edilir ve ağır cezalara tabidir. Bu nedenle, suça ilişkin süreçlerde uzman hukukçulardan destek alınması önemlidir.
Evrakta Sahtecilik Suçu Zamanaşımı Süresi
Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında evrakta sahtecilik suçunun zamanaşımı süreleri, suça verilen cezanın süresine göre belirlenir. Zamanaşımı süresi, suçu işleyen kişinin belirli bir süre sonra bu suçtan dolayı yargılanamaması anlamına gelir. TCK’nın 66. ve 68. maddeleri, dava zamanaşımı sürelerini düzenler.
Zamanaşımı Süreleri
Resmi Belgede Sahtecilik (TCK 204/1 ve 204/2):
TCK 204/1: 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür.
Zamanaşımı Süresi: 8 yıl (TCK 66/1-b).
TCK 204/2: 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür.
Zamanaşımı Süresi: 15 yıl (TCK 66/1-a).
Özel Belgede Sahtecilik (TCK 207):
TCK 207: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür.
Zamanaşımı Süresi: 8 yıl (TCK 66/1-b).
Genel Zamanaşımı Süreleri (TCK 66 ve 67)
5 yıldan fazla ve 20 yıldan az hapis cezalarını gerektiren suçlarda: Zamanaşımı süresi 15 yıldır (TCK 66/1-a).
5 yıldan fazla olmamak üzere hapis veya adli para cezalarını gerektiren suçlarda: Zamanaşımı süresi 8 yıldır (TCK 66/1-b).
Daha az cezayı gerektiren suçlarda: Zamanaşımı süresi 5 yıldır (TCK 66/1-c).
Zamanaşımının Durması ve Kesilmesi (TCK 67)
Zamanaşımının Durması: TCK 67. maddeye göre bazı durumlarda zamanaşımı durabilir. Örneğin, dava açılmışsa ve yargılama süreci devam ediyorsa, bu süre içinde zamanaşımı işlemez.
Zamanaşımının Kesilmesi: TCK 67/2’ye göre, zamanaşımını kesen hallerde, kesilme anından itibaren zamanaşımı süresi yeniden başlar. Kesilme sebepleri arasında suçla ilgili soruşturma veya kovuşturma işlemlerinin yapılması, sanığın sorguya çekilmesi gibi durumlar bulunur.
Evrakta sahtecilik suçu için belirlenen zamanaşımı süreleri, suçun niteliğine ve öngörülen cezanın süresine göre değişiklik gösterir. Resmi belgede sahtecilik ve özel belgede sahtecilik suçlarının zamanaşımı süreleri yukarıda belirtilmiştir. Bu sürelerin dolması halinde, suçtan dolayı artık kovuşturma yapılamaz ve fail hakkında ceza davası açılamaz. Evrakta sahtecilik suçu davalarında zamanaşımı süresinin dolup dolmadığı hususu, hem mağdurlar hem de sanıklar için önemli bir hukuki meseledir. Bu nedenle, zamanaşımı süreleri konusunda detaylı bilgi sahibi olmak ve gerektiğinde hukuki danışmanlık almak önemlidir.
Evrakta Sahtecilik Suçu Şikayete Tabi Mi
Resmi belgede sahtecilik suçu (TCK 204), kamu güvenini önemli ölçüde tehlikeye sokan bir suç olarak kabul edilir ve bu nedenle şikayete tabi değildir. Bu suç, şikayet olmasa dahi savcılık tarafından resen soruşturulur. Yani, herhangi bir kişi suç işlendiğini öğrendiğinde veya şüphe ettiğinde bu durumu savcılığa bildirebilir ve savcılık, olayı araştırmak ve dava açmakla yükümlüdür.
Özel Belgede Sahtecilik (TCK 207)
Özel belgede sahtecilik suçu (TCK 207), kişiler arasındaki hukuki ilişkileri etkileyen belgelerde yapılan sahtecilikleri kapsar. Bu suç da şikayete tabi değildir ve savcılık tarafından resen soruşturulur.
Evrakta Sahtecilik Suçu Yargıtay Kararları
15. Ceza Dairesi 2019/11490 E., 2021/6979 K.
“İçtihat Metni”
(Kapatılan)15. Ceza Dairesi 2019/11490 E. , 2021/6979 K.”İçtihat Metni”
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
SUÇ :Nitelikli dolandırıcılığa teşebbüs, özel belgede sahtecilik
Nitelikli dolandırıcılığa teşebbüs ve özel belgede sahtecilik suçlarından sanıkların beraatlerine ilişkin hükümler, katılan kurum vekili tarafından temyiz edilmekle dosya incelenerek gereği düşünüldü;
Sanık …’in, yetkilisi olduğu … Pizza Yemek isimli şirket adına … … Müdürlüğü’ne hibe desteğinden yararlanmak amacıyla yaptığı başvuru sonucu toplam 110.932 TL hibe desteğinden yararlanmasına karar verildiği, bu kapsamda sanık …’in iştirak halinde hareket ettiği sanık …’in yetkilisi olduğu 4M1A Yazılım isimli işyerinden satın aldığı hazır yemek ve gıda işletmeleri profesyonel yazılımı ile sanık …’in yetkilisi olduğu … Sistem ve Personel Eğitim Hizmetleri isimli şirketten satın aldığı hijyen kuralları eğitim hizmetinin gerçek piyasa değeri toplam 17.400 TL olduğu halde, gerçeğe aykırı olacak şekilde toplam 24.000 TL tutarında düzenlenen faturaları katılan kuruma ibraz etmek suretiyle haksız yarar sağlamaya çalıştığı, bu suretle sanıkların nitelikli dolandırıcılığa teşebbüs ve özel belgede sahtecilik suçlarını işlediklerinin iddia edildiği olayda; sanık savunmaları, faturalar ve … evrakları, banka dekontları ile tüm dosya kapsamından, katılan kurumun hibe desteği verilmeden önce ilgili belge ve bilgilerde her türlü inceleme ve denetleme imkanının olduğu, sanıklar … ve…’in yetkilisi oldukları işyerlerinden alınan mal ve hizmetlerin piyasada farklı fiyatlarla satışının serbest piyasa ekonomisiyle mümkün olduğu, sanıkların katılan kurum yetkililerinin denetim imkanını ortadan kaldıracak mahiyette hileli hareketlerinin bulunmadığı, bu nedenle atılı suçların yasal unsurlarının oluşmadığı anlaşılmakla, sanıklar hakkında verilen beraat hükümlerinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre; katılan kurum vekilinin Maliye Bakanlığı Vergi Dairesi Başkanlığı’nın davadan haberdar edilmesi gerektiğine, eksik incelemeye, atılı suçların yasal unsurlarının oluştuğuna, usul ve yasaya aykırı karar verildiğine ilişkin temyiz itirazlarının reddiyle, hükümlerin ONANMASINA, 10/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Evrakta Sahtecilik Cezası Paraya Çevrilir Mi
Evrakta sahtecilik suçu işleyen kişilere verilen cezalar genellikle hapis cezası şeklindedir. Ancak, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) bazı hükümlerine göre, hapis cezası yerine para cezasına çevrilebilir. Bu durum, hapis cezasının yerine getirilmesinin mümkün olmadığı veya uygun olmadığı hallerde uygulanır.
TCK’nın 53. maddesi, hapis cezasının para cezasına çevrilebileceğini belirtir. Buna göre, hapis cezası, belirli koşullar altında para cezasına dönüştürülebilir:
Hapis cezasının alt sınırı beş yıldan az ise,
Hapis cezasının üst sınırı beş yıldan az ve hükmolunan hapis cezasının toplamı beş yıldan fazla ise,
TCK’da hapis cezasının öngörüldüğü diğer suçlarda (örneğin, evrakta sahtecilik), hapis cezası para cezasına çevrilebilir.
Ancak, cezanın para cezasına çevrilmesi durumunda, dönüştürülen para cezası hapis cezasından daha ağır olmamalıdır.
Evrakta sahtecilik suçu genellikle ciddi bir suç olarak kabul edilir ve bu nedenle hapis cezasıyla cezalandırılır. Ancak, mahkeme takdirinde, belirli koşullar altında hapis cezası para cezasına çevrilebilir. Bu durumda, mahkeme tarafından belirlenen miktar, suçun niteliği ve failin durumuna bağlı olarak değişebilir.
Özel Evrakta Sahtecilik
Özel belgede sahtecilik suçu, kişiler arasındaki özel hukuki ilişkilerde kullanılan belgelerde sahtecilik yapılması durumunu kapsar. Bu suçun unsurları şunlardır:
Fail: Herhangi bir kişi olabilir.
Belge: Özel belge olmalıdır. Özel belge, kişiler arasında düzenlenen, hukuki sonuç doğurabilecek her türlü belgedir.
Fiil: Sahtecilik yapmak, yani belgenin içeriğini değiştirmek, sahte belge düzenlemek veya sahte belgeyi kullanmaktır. Kast: Suçun işlenmesi için failin kastının bulunması gereklidir. Cezası: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır.
Evrakta sahtecilik suçunun soruşturulması ve kovuşturulması, genellikle mağdurun şikayeti üzerine yapılır, ancak kamu düzenini ilgilendiren hallerde re’sen de soruşturma başlatılabilir.
Bu suçun ispatı ve cezalandırılması, delillerin toplanması ve değerlendirilmesi sürecinde titiz bir çalışma gerektirir. Bu nedenle, hem mağdurlar hem de şüpheliler açısından hukuki destek almak önemlidir. Bu aşamada uzman bir ceza avukatı ile birlikte çalışmanızda büyük fayda vardır.
