Ağır Ceza Mahkemesi Nedir, Hangi Davalara Bakar

Ağır ceza mahkemesi aslında tam anlamıyla isminden anlaşılan bir mahkeme türüdür. Kanunda ceza miktarları belirlenmiştir ve ağır ceza mahkemeleri belirlenen bu ceza miktarları arasından en ağır olan suçlara bakan mahkemedir. 5235 Sayılı Kanun, 12. Md. Ağır ceza mahkemesinin görevleri düzenlenmiştir. İşlenen bir suçun ağır ceza mahkemesi alanına girip girmediği aslında kanunda bellidir. İlgili kanun ve ilgili maddesinde yer alan kriterlere uyan her tür suç ağır ceza mahkemesi kapsamına girer. İlgili maddede belirtilen kriterler hem suç vasfıyla hem de ceza miktarıyla ilgilidir.

Ağır Ceza Mahkemesi Hangi Davalara Bakar?

Ağır ceza mahkemesi kapsamına giren suçlar, ilgili maddelerde açıkça belirtilmiştir. Bu suçlar arasında yağma yani gasp suçu, kasten adam öldürme, neticesine göre ağırlaşmış yaralama suçu, taksirle ölüme sebep olma, irtikap suçu yani kamu görevinin kişiye getirdiği nüfuzu kötüye kullanma, rüşvet suçu, zimmet suçu, resmi evrakta ve belgede sahtecilik, nitelikli dolandırıcılık, hileli iflas suçu yer alır. Bu suçlar direkt olarak ağır ceza mahkemesi kapsamına giren suçlardır.

Yukarıdaki suçlar dışında ağır ceza mahkemesinin bakma yetkisinin olduğu suçlar da vardır. Bunlar;

• Devlet egemenliğine, güvenliğine ve devlet organlarının saygınlığına dair suçlar,
• Anayasal düzene ve düzen işleyişine karşı yapılan suçlar,
• Milli savunmaya dair yapılan suçlar, devlet sırlarıyla ilgili suçlar ve casusluk,
• Terörle mücadele kapsamında yer alan siyasi niteliğe sahip suçlardır.

Mesela devlet birlik bütünlüğünü bozmak, hükümete karşı suç, anayasayı ihlal, suç için anlaşma, devlete karşı savaş için tahrik suçu, yasaklı bilgileri temin etme gibi devlet birliğine, güvenliğine, anayasaya, savunmaya karşı işlenen tüm suçlar ağır ceza mahkemeleri kapsamında yer alırlar.

Ağır Ceza Mahkemesi Tarafından Verilen Cezalar

Ağır ceza mahkemeleri suçun cezasına göre üst sınırı temel alırlar. Üst sınır on olmak üzere on yıldan daha fazla olan hapis cezalarına karşılık gelen suçlar ağır ceza mahkemesi kapsamındadırlar. Müebbet, ağırlaştırılmış müebbet suçları da elbette ağır ceza mahkemesi kapsamına girer. Mahkeme görevleri belirlenirken yalnızca cezalarla ilgili üst sınıra bakılır. Yani kanunda belirtilen suçun cezası neyse o süre temel alınarak mahkemelerin görevleri belirlenir. Bu görev belirlemede ağırlaştırıcı ya da tam tersi hafifleştirici etkenler göz önünde bulundurulamaz.

Ağır Ceza Mahkemesinde Kimler Yargılanır?

Türk hukuk sistemi içerisinde ağır ceza mahkemeleri, ciddi suçlarla ilgili davalara bakmakla görevli olan yargı organlarıdır. Ağır ceza mahkemelerinde yargılanan kişiler, genellikle ağır suçlarla suçlanan bireylerdir. Bu makalede, ağır ceza mahkemelerinde kimlerin yargılanabileceği detaylı bir şekilde açıklanacaktır.

• Cinayet ve Adam Öldürme Suçları: Ağır ceza mahkemeleri, cinayet ve adam öldürme gibi yaşam hakkına karşı işlenen en ciddi suçları incelemektedir. Bu tür suçlar, kasten öldürme veya taksirle öldürme gibi alt kategorilere ayrılabilir. Ağır ceza mahkemeleri, bu suçlarla suçlanan kişilerin yargılanmasında yetkilidir.
• Organize Suçlar: Ağır ceza mahkemeleri, organize suçlarla ilgili davaları da ele almaktadır. Örgütlü suçlar, genellikle bir suç örgütü tarafından işlenen suçları kapsar. Bu suçlar arasında uyuşturucu ticareti, insan kaçakçılığı, kara para aklama gibi faaliyetler bulunmaktadır.
• Terör Suçları: Türk Ceza Kanunu’nun 10. ve 10/A maddeleri uyarınca terör suçları da ağır ceza mahkemelerinin görev alanına girmektedir. Terör örgütüne üye olma, terör örgütü propagandası yapma, terör eylemlerine katılma gibi suçlar, ağır ceza mahkemelerinde yargılanır.
• Devlet Güvenliğine Karşı Suçlar: Devletin iç ve dış güvenliğine karşı işlenen suçlar da ağır ceza mahkemelerinin yetki alanına girer. Casusluk, devlet sırlarını açıklama, devlete karşı isyan gibi suçlar, ağır ceza mahkemelerinde ele alınır.
• Cinsel Suçlar: Cinsel saldırı, tecavüz ve çocuk istismarı gibi cinsel suçlar da ağır ceza mahkemeleri tarafından yargılanan suç kategorilerindendir. Bu tür suçlar, toplumun temel değerlerine karşı işlenen ciddi suçlar olarak kabul edilir.
• Kamu Görevlilerine Karşı Suçlar: Kamu görevlilerine karşı işlenen suçlar, özellikle görevi kötüye kullanma, rüşvet, yolsuzluk gibi durumlar, ağır ceza mahkemelerinde incelenir.

Bu açıklamalar, ağır ceza mahkemelerinde yargılanan kişilerin genel kategorilerini içermektedir. Ancak her durum özeldir ve davaların detaylarına göre farklı suç türleri de ağır ceza mahkemelerinde görülebilir. Ağır ceza mahkemeleri, genellikle toplumun güvenliğini etkileyen ciddi suçlarla ilgili olarak adil ve etkili bir yargılama sürecini sağlama sorumluluğunu taşır.

Sıkça Sorulan Sorular